Aardappelen koken en anders bereiden

Aardappelen koken, een voedzame knol doe onder de grond groeit, en één van onze belangrijkste voedingsmiddelen is. Van oorsprong komen de knollen uit Zuid-Amerika, maar worden al vele tientallen jaren over de hele wereld nagenoeg iedere dag gegeten.

Nederland is zelfs één van de belangrijkste producenten geworden, en men kan rustig zeggen dat de beste aardappelen uit ons kleine landje komen.

Dat is natuurlijk niet helemaal eerlijk, want er zijn honderden verschillende rassen, en ieder land heeft zijn of haar eigen voorkeur.

De rassen die wij Nederlanders graag eten, zoals bijvoorbeeld Bildstar, Eigenheimer, of Bintje, behoren tot de populairste en lekkerste rassen die door de Nederlanders gekozen worden.

In andere landen zijn dat dus weer andere rassen.

Wel eten Nederlanders gemiddeld veel aardappelen. Gemiddeld ieder jaar 81 kilo per Nederlander. In Duitsland is dat slechts 57 kilo per jaar per Duitser. In België is dat per hoofd vand e bevolking nog minder, 27 kilo per Belg per jaar.

Wij Nederlanders zijn dus echt aardappeleters. En dat is niet alleen maar van de laatste jaren, Vincent van Gogh schilderde in 1885 al één van zijn beroemdste werken, de aardappeleters.

Ook eten wij Nederlanders veel gekookte aardappelen. Typische Nederlandse pot: gekookte aardappelen, gekookte groenten, en een stukje vlees.

In veel andere landen wordt de aardappel vaker gebakken of gefrituurd gegeten.

Je zou eigenlijk verwachten dat de aardappel bij ons op veel verschillende manieren gegeten zou worden. Dat valt dus wel mee, hoewel het wel het voedingsmiddel is dat op de meeste manieren gegeten kan worden.

Aardappelen koken

Porties: 4

Voorbereiding: 20 minutes

Kooktijd: 20 minutes

Total Time: 40 minutes

Aardappelen koken is een simpele bereidingsmethode, en de aardappelen kunnen na het koken gegeten worden, of in een ander gerecht verwerkt worden.

Print

Ingrediënten

• 1,5 Kilo Aardappelen
• Zout
• Water

Bereiding

1. De aardappelen schillen met een dunschiller, en grote exemplaren in stukken snijden.
2. Goed wassen en in een pan doen. Vul zoveel water erbij totdat de aardappelen net onder water staan.
3. Een snufje zout toevoegen en aan de kook brengen.
4. Gedurend 15 tot 20 minuten laten koken.
5. Om te kijken of ze gaar zijn prik je er met een vork in. Kom je er niet in, de aardappelen moeten nog een aantal minuten gekookt worden. Valt te aardappel meteen van de vork, dan zijn ze gaar, anders ook nog even laten koken.

Voedignswaarde

Porties 4 Portiegrootte 300 gram
Hoeveelheid per portieCalorieën 82Totaal vet 0,1gCholesterol 0mgSodium 3mgKoolhydraten 17gVezels 2,5gEiwit 2g

Aardappelen kopen

Aardappelen kopen kun je op de markt, in de supermarkt, bij de groenteboer, en vaak op de boer.

Bij deze laatste zijn ze vaak goedkoper, en zeker als je de aardappelen in grote hoeveelheden koopt. Maar bij aardappelen moet je zeker niet alleen naar de prijs kijken, want de smaak kan per ras ook verschillend zijn.

Er zijn groe en kleine aardappelen, gele, paarse, en zelfs zwarte aardappelen, en de aardappel wordt normaliter verdeeld in twee hoofdsoorten. Bloemige of kruimige aardappelen en vastkokende aardappelen.

Vastkokende aardappelen zijn wat steviger, en zijn geschikt voor onder andere bakken en frituren. De kruimige aardappel, of de bloemige aardappel, is meer geschikt om te koken en vooral voor de typisch Nederandse stamppot.

Stamppot en de kruimige aardappel zijn typisch Nederlands, en deze soort kun je dus in andere landen bijna niet krijgen. Behalve dan in sommige delen in Buitsland en België, en dan met name net over de grens. Daar wordt soms ook stamppot gegeten.

Je moet dus, voordat je aardappelen wilt kopen, goed bepalen welke soort je wilt hebben. Natuurlijk kun je vastkokende aardappelen gewoon koken, en met kruinige aardappelen friet bakken, maar de smaak en textuur is net even ietwat anders.

Koop je dus een grote hoeveelheid aardappelen, kun je het beste vooraf bepalen welke soort aardappel je het meest zult gebruiken.

Koop je per maaltijd een hoeveelheid aardappelen, heb je ook meer vrijheid in de keuze van de aardappel die je wilt kopen.

Naast deze twee hoofdsoorten, zijn er talloze aardappelsoorten die bijzonder lekker zijn. Laten we hierbij voorop stellen dat als je aardappelen in de supermarkt koopt, en meestal maar twee soorten zijn. Vastkokend en kruimig, en soms staat het ras op de zak.

Dit zijn altijd aardappelen die in grote hoeveelheden geteeld worden.

Op de markt, en bij de groenteboer, kun je soms veel meer rassen verkrijgen. Probeer deze rassen gewoon eens uit. Vaak zijn bijzondere kleuren en rassen ook bijzonder lekker. Vaak weet de groenteboer precies wat je ermee kunt maken, en kun je ook bepaalde rassen aanbevelen voor bepaalde gerechten.

Over het algemeen is de kwaliteit in Nederland erg goed. Je hoeft maar op een paar dingen te letten.

• Er mogen geen rotte of beurse plekken aan de aardappelen zitten.
• Als je aardappelen koopt mogen er weliswaar ogen op de aardappel zitten, maar deze mogen niet beginnen uit te lopen, en al helemaal mag zich geen knop of stengel beginnen te vormen. Uit de ogen kunnen dus spruiten groeien, als deze ´beginnen te spruiten worden de aardappelen slapper.
• Aardappelen moeten stevig zijn, en mogen dus niet slap zijn. Slappe aardappelen, of aardappelen met spruiten of stengels, zijn ouder, en dus niet echt vers meer.
• Ook mag er niet teveel grond of klei aan de aardappelen kleven. Enerzijds kan dat rotten bevorderen, anderzijds worden aardappelen per gewicht afgerekend. Aarde of klei is weliswaar zwaar maar kun je niet eten.
• Koop ook geen aardappelen die groen zijn, of snij deze groene plekken weg.

Aardappelen schoonmaken

Aardappelen schoonmaken is meestal niet moeilijk. De meeste rassen kunnen tegenwoordig met schil gegeten worden, dus de aardappelen hoeven niet altijd geschild te worden.

Als je niet wilt schillen, moeten de knollen grondig gewassen worden, want er kan veel aarde of klei aan de knollen zitten.

Worden de aardappelen geschil schil je meeste de viezigheid meteen mee, maar een geschilde aardappel moet ook gewassen worden.

Schillen doe je overigens het beste met een dunschiller, en de ogen of spruiten snij het er met een aardappelschilmesje uit.

Bereiden

Aardappelen kun je koken, grillen, bakken, frituren, raspen, en ga zo maar door.

Wel moeten aardappelen altijd verhit worden, en kunnen deze normaliter niet rauw gegeten worden. De aardappel behoort tot de familie van de nachtschade, en bevatten het gif solaine.

Daarvan zit de grootste hoeveelheid direct onder de schil. In groene aardappelen kan de concentratie hoger zijn.

Met het koken van de aardappelen verdwijnt het gif in het kookwater, ook al zijn de aardappelen niet geschild. Dit kookwater moet dan ook altijd worden weggegooid.

Bakken of wokken

Gebakken aardappel is een populair en kan gemaakt worden van aardappelen die over zijn gebleven. Aardappelen die gekookt zijn en overblijven kun je overigens maximaal 2 dagen in de koelkast bewaren. Bijvoorbeeld om de aardappelen te bakken.

Hiervoor heb je dus gekookte aardappelen nodig!

1. Aardappelen bakken doe je door een klontje boter in een koekenpan te laten smelten.
2. Snij de aardappelen ondertussen in plakjes.
3. Als de boter niet meer schuimt, doe je de plakjes aardappel bij de boter, en bakt de plakjes goudbruin. Wel regelmatig omscheppen, en eventueel een klontje boter toevoegen.

Zelf patat maken

Zelf patat maken is makkelijk en smaakt veel lekkerder dan de kant en klare friet, die je in zakken uit de diepvries kunt kopen bij de supermarkt

Ingrediënten

8 Grote Aardappelen
Frituurvet of zonnebloemolie

Bereiding

1. De aardappelen schillen met een dunschiller.
2. Wassen en in plakken snijden van ongeveer 1,5 centimeter dik.
3. De plakken in repen snijden, ook weer van 1,5 centimeter dik.
4. Afspoelen onder de lauwwarme kraan, en goed laten uitlekken. Eventueel droog deppen met keukenpapier.
5. Het frituurvet of de zonnebloemolie verhitten tot op 140 tot 150 graden, en daarin de patat gedurende ongeveer 5 minuten voorbakken.
6. Doe de patat in een schaal of kom en bak de rest van de friet.
7. Laat de patat nu een half uur afkoelen, en ondertussen frituurvet of zonnebloemolie verhitten tot op 180 tot 190 graden.
8. De patat, althans een gedeelte daarvan terug doen in vet of olie, en gedurende 5 tot 6 minuten frituren. Dat doe je vanzelfsprekend ook met de rest van de friet.

Hasselback aardappelen

Hasselback aardappelen zijn een variatie op gepofte aardappelen, die je in oven of op de barbecue kunt bereiden

Ingrediënten

4 Vastkokende Aardappelen
40 Gram Boter
Scheutje Olijfolie
Snufje Gedroogde tijm
1 Teentje knoflook
Peper en zout
30 Gram Parmezaanse kaas

Bereiding

1. Oven voor verwarmen op 200 Graden.
2. De aardappelen niet schillen maar goed schoonboenen.
3. De boter smelten en de olijfolie erdoor roeren.
4. Knoflook schoonmaken en persen boven de boter.
5. Tijm toevoegen, peper en zout naar smaak toevoegen.
6. De aardappel op een lepel leggen en in dunne plakjes snijden. De lepel voorkomt dat je de aardappel helemaal door kunt snijden.
7. Leg de aardappelen in een ovenschaal, tussen de sneden wrijf je de aardappel in met de boter. Strooi er ook wat Parmezaanse kaas in.
8. Ovenschaal in de oven plaatsen en de aardappelen 50 minuten laten bakken.

Aardappelsoep

Aardappelsoep kun je op veel verschillende manieren maken, in dit recept een variatie met spitskool.

Ingrediënten

1 Ui
Een halve kleine Spitskool
Olijfolie
3 Takjes Tijm
3 Teentjes Knoflook
250 Gram Gekookte aardappelen
500 Milliliter Groentenbouillon
1 Laurierblaadje
2 Eetlepels Gehakte Peterselie
4 Eetlepels Zure Room
2 Plakken rauwe ham
250 Milliliter Melk
Zout en peper

Bereiding

1. Ui en knoflook schoonmaken. Beide fijn snipperen.
2. De spitskool in reepjes snijden.
3. De aardappelen in blokjes snijden.
4. Een scheutje olijfolie in een soeppan verhitten en hierin ui, knoflook, en spitskool gedurende 3 minuten fruiten.
5. De blaadjes van de tijm halen.
6. De bouillon, de aardappelen, de melk, het laurierblaadje, en de tijm in de soeppan doen.
7. Laat het gedurende 5 minuten zachtjes koken.
8. Laurierblaadje eruit halen, en de soep met een staafmixer pureren.
9. Met zout en peper op smaak brengen.
10. Snij de rauwe ham in reepjes.
11. Doe de soep in kommen en garneer de soep met een klodder zure room, wat peterselie, en wat reepjes rauwe ham.

In een salade

Gekookte aardappelen kun je vanzelfsprekend in blokjes gesneden of geraspt in een salade verwerken. Stukjes gebakken aardappel zijn overigens ook erg lekker in een salade.

Tips en tricks

Aardappelen kun je het beste op een koele en donkere plek bewaren. Niet in het licht, en al helemaal niet in de koelkast. En overigens ook niet in een afgesloten plastic zak, want dan gaan ze zweten, en daardoor rotten.